1. Вие сте еден од основачите и претседател на Прајваси, здружение кое се занимава со заштита на личните податоци. Што е целта за формирање на вакво здружение?
НАЦИОНАЛНОТО ЗДРУЖЕНИЕ ЗА ПРОМОЦИЈА НА ПРАВОТО ЗА ЗАШТИТА НА ЛИЧНИTE ПОДАТОЦИ е доброволно, непрофитно, невладино, непартиско здружение на граѓани, формирано со слободно здружување на граѓаните заради остварување, заштита и усогласување на нивните интересите во врска со остварување на уставно загарантираното право на заштита на личните одатоци како и сите оние што работат како офицери за заштита на личните податоци или имаат работни одговорности во делокругот на заштитата на личните податоци на територијата на Република Северна Македонија и пошироко, а во согласност со Уставот и Законот.
Граѓаните се здружуваат во Здружението како непрофитна организација на заинтересирани професионалци од областа на заштита на лични податоци, заради зајакнување на способностите и капацитетите на офицерите за заштита на личните податоци, но ова е и здужение на сите оние кои активно делуваат во областа на заштита на личните податоци или се инволвирани односно покажуваат интерес за заштитата на правата и слободите на субјектите на личните податоци.
Здружувањето е и со цел за подигање на јавната свест за заштита на личните податоци во Република Северна Македонија со промовирање на дијалог и дебати на теми од заеднички интерес, обуки и слично, споделување на идеи, како и развивање, појаснување и подобрување на легислативата од аспект на заштита на личните податоци, но и поднесување барања и застапување на субјектите на личните податоци пред надлежните органи за остварување на правото за заштита на личните податоци.
2. Набрзо истекува рокот за усогласување на работењето на компаниите со новиот Закон за заштита на лични податоци. Што накратко се обврските од новиот закон и што би им препорачале на компаниите?
Обврските од новата лигислатива не се мали, предизвикот е голем, затоа на компаниите и сите останати на кој овој Закон се однесува им препорачувам да веднаш пристапат кон преземање мерки и активности за спроведување на законот и тоа како прва работа што треба да се направи е назначување на овластено лице за заштита на личните податоци-офицер бидејки тоа лице всушност е носителот на активностите за спроведување на законот во компанијата. Секоја компанија треба да направи детална анализа за потребата од назначување на офицер, а во случај на сомневање дали треба или не треба, се препорачува да сепак се назначи таков офицер. Критериуми за назначување на офицер се: – Доколку основната дејност на компанијата бара редовно и систематско следење во голем обем на субјектите на податоци, и -Доколку основните активности на компанијата се состојат во обработка на посебни категории лични податоци во голем обем. Сепак, одлучувачки фактор за назначување на офицер мора да бидат неговите професионални способности, особено неговото/нејзиното стручно знаење за законот и праксата. Добрата работа со новиот Закон е можноста да се ангажира надворешно лице офицер, за разлика од стариот закон кога тоа лице мораше да биде од редот на вработените со тоа што во тек на вршење на работите често пати имаше конфликт на интереси во работата, а и квалитетот на испорачаните резултати не беше на завидно ниво во голем број случаи.
За таа цел Здружението и самото се вклучи во поддршка во имплементацијата на законот со тоа што нуди услуга за ангажирање на надворешно лице офицер од професионалци што се дел од нашиот тим.
3. Дали сметате дека во нашата земја се создадени сите услови за заштита на личните податоци, посебно дали регулативата дава доволно заштита за субјектите на лични податоци?
Дефинитивно се согласувам дека кај нас се создадени сите предуслови за заштита на личните податоци со тоа што е заокружена легислативната рамка. Недостасуваат уште неколку подзаконски акти кои се надеваме Регулаторот ке успее да ги донесе што поскоро. Но, тоа е еден сегмент целокупната слика за областа. Ама мора да се има предвид дека како и секоја друга област и ова е жива материја која се менува и дополнува преку праксата. Потешкиот дел всушност е практичната примена на прописите во работењето на контролорите и обработувачите што само по себе е огромен предизвик од една страна и зголемената јавна свест кај граѓаните за зголемените права кои им ги нуди законот кои се повеќе ќе бидат во активна улога за да си ги бараат или заштитуваат своите права, а со тоа ќе им создаваат дополнителни обврски на компаниите.
4. Вие бевте и Директор на Агенцијата за заштита на лични податоци во еден период, како ја оценувате заштитата на личните податоци во Северна Македонија, постои ли ефективна заштита?
Ова прашање би било можеби поадекватно одговорено ако се адресира до Агенцијата за заштита на личните податоци, но мое лично мислење и перцепција е дека не е доволно само да се носат законите туку мора и да се спроведат за што секако согласно истите тие закони, надлежни се токму регулаторните тела како што е Агенцијата. За да се постигне било каков напредок во имплементацијата на законот, би било повеќе од пожелно да се зголеми бројот на предвидени активности на регулаторот како за подигање на свеста на општата јавност за материјата, така и давање подршка на контролорите и обработувачите за посигање што поголема усогласеност со прописите за заштита на личните податоци.